Pichoto-espèuto
Triticum monococcum
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Engrain, Petit épeautre.
Descripcioun :La pichoto espèuto èi samenado dins li valado mountagnouso de Prouvènço. Se recounèis à sis espigo plato emé de glumo espesso sus l'esquino e acabado pèr uno pouncho (fotò dóu gran). Lis arèsto soun de mai en mai longo de la baso de l'espigo fin qu'en aut.
Usanço :Aquesto espèuto vèn dóu blad de Beotìo, Triticum baeoticum, que trachis de la Crimèio à l'Albanìo. Desempièi 1990 èi tournamai cultiva au nostre. Se cousino coume de ris e èi proun goustous.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Triticum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1400 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Meissoun
- Champ
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Iranò-Touranieno
Ref. sc. : Triticum monococcum L., 1753
Ambour
Laburnum alpinum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Aubour, Ambourn, Bour, Embourn, Amboul.
Noms en français : Cytise des Alpes, Aubour des Alpes.
Descripcioun :L'ambourn es un poulit pichot aubre que trachis en mountagno. Se recounèis eisa en flour o en fru. La fueio èi di tres partido.
Usanço :"L'ambourn fa un bouosc soulide pèr fa de piquets pèr la vigno, de chambises pèr li vachos" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 54). Èro peréu recerca pèr n'en faire de càmbis. G. Jean : "Lou fau coupa dóu coustat dóu soulèu, ne'n prenon que la mita [...] Après lou fan caufa à la tubèio e lou tordon" (O. Madon, op.cit. p. 81). En auto Prouvènço, lou bos èi bouli, bouta trempa dins l'aigo o lou femié pèr l'amarina. Lou bour èro tambèn emplega pèr faire fugi li darboun qu'es uno planto forço empouisounanto e memo mourtalo pèr l'ome (citisino proche de l'estrichino).
Port : Aubre
Taio : 3 à 5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laburnum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 13 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1800 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à juliet
Liò : Faio
- Sapiniero
- Esboudèu
- Gaudre fres
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Laburnum alpinum (Mill.) Bercht. & J.Presl, 1835